PAKİSTAN, Pencap, Murree Hills, Postal Museum: Atatürk Pulları PAKİSTAN, Pencap, Murree Hills, Postal Museum: Atatürk Pulları Postal Museum (Posta Müzesi), Pakistan, Pencap, Murree Hills Genel Postanesi’nin 1. Katındadır. Pakistan Posta Müzesi Murree’de İngiliz zamanlarına ait çeşitli antika posta eşyaları posta rozetleri, sipariş defterleri, vesayet ücretleri, temel ve tamamlayıcı kurallar, daire düzeni, kılıçlar, mızrak); Pakistan’ın önemli günlerinde basılan posta pulları, 1890, 1918, -1955, 1960 yıllarına ait posta kutuları, çantalar, kilitler, mavi hava posta çantaları, deri çantalar, mühür mumu çantaları, pul kutuları, çeşitli dönemlere ait pullar, telgraflar, fotoğraflar ve posta ile ilgili diğer eşyalar sergilenmektedir.[1] Pakistan, değişik zamanlarda birçok Atatürk pulu bastırmış bir ülkedir. Pakistan’ın, Atatürk’ün doğumunun 100. yılı olan 19 Mayıs 1981 tarihinde “BIRTH CENTENARY OF MUSTAFA KEMAL ATATÜRK” (MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN DOĞUMUNUN 100. YILI) konulu bastırdığı pullar da Murree’deki Pakistan Posta Müzesi’nde sergilenmektedir. [2] [1]The History Of Sub-Continent Through Commemorative Stones (Anma Taşları Aracılığıyla Alt Kıtanın Tarihi), “Pakistan Postal Museum Murree (Pakistan Posta Müzesi Murree)”, 29 Mayıs 2019, erişim: 27.01.2025 [2]Bilgi ve Görseller: Timur Özkan (Gezi ve Araştırma Kitapları Yazarı- Gezgin), Ocak 2025
ABD, Boston, John F. Kennedy Presidential Library and Museum: ABD Başkanının, Atatürk’ün Ölümünün 25. Yıldönümü İle İlgili Açıklamalarının Ses Kaydı, 4 Kasım 1963. (Remarks on the 25th Anniversary of the Death of Kemal Atatürk, 4 November 1963) ABD, Boston, John F. Kennedy Presidential Library and Museum: ABD Başkanının, Atatürk Konulu Konuşmasının Ses Kaydı (4 Kasım 1963) John Fitzgerald Kennedy kısaca JFK (d. 29 Mayıs 1917, Brookline, Massachusetts – ö. 22 Kasım 1963, Dallas, Teksas, ABD), Ocak 1961’den suikasta uğradığı Kasım 1963’e değin Amerika Birleşik Devletleri’nin 35. Başkanı olarak görev yaptı. John F. Kennedy Presidential Library And Museum, Başkan John F. Kennedy’ye adanmış bir başkanlık kütüphanesi ve müzesidir. Massachusetts eyaletinin Boston kentindedir. Kütüphane ve müze, dönemin başkanı Jimmy Carter tarafından 20 Ekim 1979 yılında temeli atıldı, 23 Ekim 1993 yılında tamamlandı. “Columbia Point, Boston, MA 02125, Amerika Birleşik Devletleri” adresindeki müzede, Kennedy dönemine ait resmi orijinal belgeler ve iletişim bilgilerinin yanı sıra Ernest Hemingway’e ait basılı ve basılmamış yazılar bulunmaktadır. [1] UNESCO; Atatürk’ün ölümünün 25. yıl dönümünün (1963) tüm dünyada anılmasına karar vererek 1963 yılını “Atatürk Yılı” olarak duyurmuştur. Bu amaçla Atatürk’ün 25’inci ölüm yıldönümü 1963 yılı 10 Kasım’ında bütün dünya radyolarında yayınlanması için bir “Atatürk Plağı” hazırlanmıştır. Bu plakta ABD Başkanı Kennedy, İngiltere Başbakanı Macmillan, General MacArthur, İran Şahı, Almanya Başbakanı Dr. Adenaeur ve Pakistan Devlet Başkanı Eyüp Han, Atatürk hakkında ikişer dakikalık birer konuşma yapmışlardır. Atatürk’ün manevi kişiliğine büyük bir saygı gösterisi olan bu konuşmalardan, ABD başkanı John F. Kennedy’nin 4 Kasım 1963 tarihli ses kaydı, John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesinde korunmaktadır. Başkan Kennedy bu konuşmasında, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğini övüyor, ABD’nin Türkiye ile tarihsel ilişkisini anlatıyor ve Türkiye’nin bağımsızlığını ulusal özgüvenin bir örneği olarak nitelendiriyor.[2] John Fitzgerald Kennedy’nin Atatürk’ün Ölümünün yirmi beşinci yıl dönümü için hazırladığı özel mesajın metni şöyledir: İNGİLİZCE (Orijinal) I am honoured to join in commemorating the 25th anniversary of the death of Kemal Ataturk. The name of Ataturk brings to mind the historic accomplishments of one of the great man of this century, his inspired leadership of the Turkish People, his perceptive understanding of the modern world and his boldness as a military leader. It is to the credit of Ataturk and the Turkish People that a free Turkey grew out of a collapsing empire and that the new Turkey has proudly proclaimed and maintained its independence ever since. Certainly there is no more successful example of national self reliance then the birth of the Turkish republic and the profound changes initiated since then by Turkey and Ataturk. Ataturk was deeply interested in the friendly relations that have traditionally existed between Turkey and the United States. He noted our democratic governments and once said, prophetically, ”We are friends now and we will be much closer friends in the future “. Our present close alliance can be traced to the firm base prepared by Ataturk for free government in an independent Turkey. I am proud that United States can be a partner in this alliance linking us to the country of Ataturk and to the ideals which Ataturk helped establish in Turkey and the World. I salute this great man on the anniversary of his death.[3] TÜRKÇESİ: Atatürk’ün ölümünün 25. yıldönümünü anmaya katıldığım için onur duydum. Atatürk adı bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihsel başarılarını, onun esin kaynağı oluşturacak şekilde Türk halkına önderliğini, çağdaş dünyayı anlamaya dair bakış açısını ve askeri bir önder olarak cesaretini akla getirmektedir. Ulusal güvencin, Türkiye Cumhuriyeti’nin doğumundan ve Atatürk ile Türkiye tarafından o zamandan bu yana gerçekleştirilen değişikliklerden daha başarılı bir örneği kesinlikle bulunmamaktadır. Türkiye ile ABD arasında geleneksel olarak var olan dostane ilişkiler Atatürk’ten derinden etkilenmiştir. O bizlerin demokratik hükümetlerimizi tanımış ve bir keresinde“ Şimdi dostuz ama ileride daha yakın dost olacağız” öngörüsünde bulunmuştur. Şimdiki yakından ittifakımız Atatürk’ün bağımsız Türkiye için özgür hükümetin hazırladığı sağlam temeli takip etmektedir. ABD’nin bizleri Atatürk’ün dünyada ve Türkiye’de kurmaya yardım ettiği ideallerine ve ülkesine bağlayan bu ittifak içinde ortak olabilmesinden gurur duyuyorum. Ölüm yıldönümünde bu muhteşem adamı selamlıyorum.[4] Konuşmayı videoya uyarlanmış olarak izlemek için tıklayınız [1]VİKİPEDİ, tr.wikipedia.org , “John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi” [2] ohn F. Kennedy Presidential Library And Museum, jfklibrary.org, “Remarks on The 25th Anniversary Of The Death Of Kemal Atatürk 4 November 1963” [3]Güncel Tarih, gunceltarih.org, John F. Kennedy’den Atatürk Mesajı” [4]Güncel Tarih, gunceltarih.org, John F. Kennedy’den Atatürk Mesajı”, Çeviri: Doç. Dr. Selahattin Özkan
Rusya-Kemerova, Tomskaya Pisanitsa Müzesi : Dünya Liderleri Zaman Duvarında Atatürk Adı Rusya-Kemerova, Tomskaya Pisanitsa Müzesi : Dünya Liderleri Zaman Duvarında Atatürk Adı Rusya’nın Kemerova bölgesinde Tomskaya Pisanitsa Müzesi vardır. Tomsk Pisanitsa Müze-Rezervi, Kemerovo şehrine 50 kilometre uzaklıkta ve 156 hektarlık çam ormanı üzerinde yer almaktadır. Müzenin araştırma faaliyetleri kaya sanatının ve onun tarihi ve kültürel bağlamının korunması, belgelenmesi ve yorumlanmasına odaklanmaktadır. “Tomskaya Pisanitsa”, 165 Asya anıtının bilimsel ve sanatsal kopyaları, fotoğrafları, kaya sanatının kopyaları dâhil olmak üzere Rus müzeleri arasında en kapsamlı petroglif fonuna sahiptir. Ayrıca müze koleksiyonunda etnografik, belgesel, sanatsal ve doğa bilimleri koleksiyonları, arkeolojik, nümismatik koleksiyonlar ve diğerleri yer almaktadır Müzenin altyapısı yıl boyunca faaliyet göstermesine olanak sağlar. Otopark, kafeler, hediyelik eşya dükkânları ve bir köy evinde veya Moğol yurtlarında konaklama olanağı da bulunmaktadır.[1] Müze alanı içinde dünya tarihi sayfalarına adlarını yazdırmış liderlerin adlarının Rusça olarak yazılı olduğu bir СТЕНА ВРЕМЕНИ (ZAMAN DUVARI) da vardır.[2] Zaman duvarındaki liderlerden birisi de Atatürk’tür.(ATATЮPK)[3] Müzedeki Atatürk’le ilgili bu belirleme ve görseller, gezi ve araştırma kitapları yazarı, birçok gezi kitabının da editörü, gezgin Timur Özkan tarafından yapılmıştır. [1]Tomskaya Pisanitsa Museum Preserve (Tomsk Pisanitsa Müzesi Koruma Alanı) ,” О музее (Müze Hakkında)”, erişim: 23.01.2025 [2]Ankara Çiğdemi, Timur Özkan, “Dünyada Atatürk’ün Adıyla Karşılaşabileceğimiz 50 Yer”, Kasım 2020, sayı:26, s.9, erişim: 23.01.2025 [3]ahmetsaltik.net, Timur Özkan: “Dünyada Atatürk’ün Adıyla Karşılaşabileceğimiz 50 Yer”, Mayıs 2016, erişim: 23.01.2025, Görseller: Timur Özkan
İsrail-Tel Aviv: Kemal Atatürk Caddesi İsrail-Tel Aviv: Atatürk Caddesi Atatürk Caddesi (Kamal Mustafa Ataturk St), İsrail’in Tel Aviv kentindedir.[1] Google Haritalara dayalı olarak; Yafet St. İle İsaac Harif St. Arasında, 266,83 m (875,44 fit) uzunluğundadır. Yafet St., Atatürk Caddesi’nin batısında İsaac Harif St. İse doğusundadır. Ayrıca Atatürk Caddesi ile kesişen Aristo St., Aristo St. İle İsaac Harif St. arasında ise Socrates St. bulunmaktadır. Atatürk Caddesi (Kamal Mustafa Ataturk St), İsrail’in Tel Aviv kentindedir.[1] Google Haritalara dayalı olarak; Yafet St. İle İsaac Harif St. Arasında, 266,83 m (875,44 fit) uzunluğundadır. Yafet St., Atatürk Caddesi’nin batısında İsaac Harif St. İse doğusundadır. Ayrıca Atatürk Caddesi ile kesişen Aristo St., Aristo St. İle İsaac Harif St. arasında ise Socrates St. bulunmaktadır. İsrail’de Tel Aviv’deki Atatürk Caddesi dışında, Hayfa kentinde Atatürk Ormanı ile Beer Sheva kentinde Mustafa Kemal Atatürk Meydanı ve bu meydanda bir Atatürk büstü de vardır. Görsel[2] [1]he.wikipedia.org, “מוסטפא כמאל אטאטורק(Mustafa Kemal Atatürk)”, erişim:01.11.2024 [2]Wikimedia commons, “File:Kemal Ataturk street in Tel Aviv.JPG”, erişim: 01.11.2024
MALTA-Marsa: Atatürk Caddesi (Triq Atatürk) Dünyada Atatürk: Ülkelerde Bulunan Atatürk Adı Verilmiş/Yazılmış Yer ve Mekânlar, MALTA-Marsa: Atatürk Caddesi Malta Hükümeti aldığı bir kararla Marsa’daki Türk Şehitliği yakınlarında, Türk mühendis ve işçilerinin emeğiyle yapılan bir caddeye “Atatürk Caddesi-Triq Atatürk” ismini vermiştir.[1] Malta Başbakanı, 363.10 sayılı Ek Mevzuatın verdiği yetkiyi kullanarak, Marsa’daki bir caddeye, modern Türkiye’nin babası olarak nitelendirilerek, Atatürk caddesi (Triq Ataturk) adı verilmesini emretmiştir. Başbakanın bu kararı, Resmi Gazete 27 Ağustos 2024 tarih ve 21.304 numaralı resmi gazetede (Govt. Gazette No. 21,304 – Published 27th August 2024) yayımlanmıştır: “Triq arterjali mingħajr isem uffiċjali, li tibda minn Vjal Sir Paul Boffa u tasal sa Triq Aldo Moro, indikata b’linja fuq il-mappa hawn riprodotta, tissemma: TRIQ ATATURK MISSIER IT-TURKIJA MODERNA” [2] Atatürk Caddesi adı verilen yer, Marsa’da Sir Paul Boffa Caddesi’nden başlayıp Aldo Moro Caddesi’ne kadar uzanan bölümdür. Atatürk Caddesi’nin açılışı, caddeye “Atatürk” isminin verilmesi konusundaki çalışmaları takip eden, Türkiye’nin Valetta eski Büyükelçisi merhum büyükelçi Erdeniz Şen’in isteği doğrultusunda 19 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirildi. Türkiye’nin Valetta Büyükelçiliğinin osyal medya platformlarından yapılan paylaşımında (tc_valettabe) Malta’daki Atatürk Caddesi’nin açılışı, merhum Büyükelçimiz Sayın Erdeniz Şen’in isteği doğrultusunda 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nda gerçekleştirilmiştir. Caddenin isimlendirilmesi törenine Türkiye’nin Valetta Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Fethi Etem katıldı. Atatürk Caddesi’nin girişine asılan levhada, üzerinde Atatürk’ün resmi ve imzası ile “Yurtta sulh, cihanda sulh” sözü bulunmaktadır.[3] Atatürk Caddesi adının yer aldığı tabelada ise Maltaca olarak Mustafa Kemal Atatürk, Modern Türkiye’nin Kurucusu, 1881-1938 yazılıdır. Triq Ataturk (Atatürk Caddesi) Görseli[4] [1] X, Türkiye in Malta, @TC_ValettaBE, Aug 30, 2024. Erişim: 26.01.2025 [2] Electoral Commission Malta (Malta Seçim Komisyonu), Street Naming – 2024 (Sokak İsimlendirme – 2024), s. 24,306 – 24,308, erişim: 26.01.2025 [3] Hürriyet (hurriyet.com.tr), “Malta’da ‘Atatürk’ kararı: İşlek caddeye ismi verildi”, 24, Mayıs 2025, erişim: 15.08.2025 [4] Cemal Alp Eren (cemalalperen), (instagram), “Malta Hükümeti geçtiğimiz günlerde işlek bir caddeye Mustafa Kemal Atatürk’ün adını verdi…”, 08.06.2025, erişim:15.08.2025
Azerbaycan-Bakü, Miniatür Kitab Muzeyi (Miniatür Kitap Müzesi): Minyatür boyutta Atatürk Kitapları Azerbaycan-Bakü, Miniatür Kitab Muzeyi (Miniatür Kitap Müzesi): Minyatür boyutta Atatürk Kitapları Miniatür Kitab Muzeyi (Bakü Miniatür Kitap Müzesi) “Bakü, AZ1004, Icherisheher, 1. gala şeridi, 67, Azerbaycan” (9R8M+G2M, Baku 1000, Azerbaycan) adresindedir. * Bu müze dünyanın ilk ve tek özel minyatür kitap müzesidir. Açılışı 23 Nisan 2002 tarihinde yapılan müze, Bakü – 02.02.1932 doğumlu Salahova Zarifa tarafından kurulmuştur. Salahova Zarifa Azerbaycan Pedagoji Enstitüsü Filoloji Fakültesi ile Moskova Basım Enstitüsü (editör-yayıncılık fakültesi) mezunudur. “Cumhuriyet Kitap Cemiyeti” lideridir. Bakü Azerbaycanlı kadınlar derneğinin başkanlığını yürütmektedir ve Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına bağlı UNESCO işlerinden sorumlu Milli Komisyon üyesidir. Zafer Nişanı şövalyesi, Ulusal Bilimler Akademisi İnsan Hakları Enstitüsü’nde profesör ve bir “Barış Elçisi” olan Salahova Zarifa Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı’nın fahri rozeti, Onur Nişanı, Onur Diploması, ulusal “Humay” ödülü, Uluslararası Edebiyat Ödülü, “Altın Kalem” medya ödülü, “Francisk Skorina” madalyası, “Dostluk ve İşbirliği İçin” madalyası, Anma Madalyası, Azerbaycan’ın Gururu” altın madalyası, Puşkin Madalyası, “Basım öncüsü Ivan Fedotov” madalyası ve “Guinness Dünya Rekorları” sertifikası gibi birçok ödül ve sertifika sahibidir.[1] Bakü Miniatür Kitap Müzesi 145 metrekare alan üzerine kuruludur. Bugün müzede, 3500’ü Guinness Rekorlar Kitabı standartlarına göre 75×75 mm’ye kadar olan minyatür kitap olmak üzere, 5.800’den fazla mini kitap 39 cam kutuda (2002 yılında açıldığında sadece 25 kasa vardı) sergileniyor. Eski SSCB’de sayfa boyutu 100×100 mm olan kitaplar minyatür olarak kabul ediliyordu. Bu nedenle koleksiyonda o dönemin boyutlarına karşılık gelen minyatür kitaplar da sergileniyor. Koleksiyondaki en nadide örnekler, Japonya’nın Tokyo kentindeki Toppan Yayınevi tarafından yayınlanan 4 mikrokitaptır: Bunlardan biri 0,75×0,75 mm ve 3’ü 2×2 mm ölçülerindedir, ayrıca Alman yayıncıların mikrokitapları: 1 2,0×2,9 mm (Leipzig) ) ve 3,5×3,5 mm (Münih) kitapları da müzede bulunuyor. Müze koleksiyonunun 2913 nadir minyatür kitabın bulunduğu kısmı, 1 Ekim 2014’te Guinness Rekorlar Kitabı’na dâhil edildi.[2] Böylece “Dünyanın en büyük minyatür kitap koleksiyonu” olarak onaylanmış oldu.71 ülkede basılmış kitapların olduğu müzede, minyatür kitapların yanı sıra farklı büyüteçler yardımıyla okunabilen mikro kitaplar da yer alıyor.[3] Müzede, Türkiye’den de yapıtlar var: “Kitab-ı Dede Korkut”, “Köroğlu”, Atatürk’ün “Nutuk”u, Alpaslan Türkeş’in “Dokuz Işık”adlı kitabı ile Ümit Yaşar Oğuzcan’ın şiir kitapları, Nazım Hikmet ve Yaşar Kemal’in kitapları Türkiye’ye ait bölümde sergileniyor.[4] Atatürk Kitaplarının Görselleri: photos.google.com, “Fotoğraflar”, “Minyatür Kitap Müzesi” [4]TRT AVAZ, “Dünyanın ilk ve tek minyatür kitap müzesi”, erişim: 08.03.2025 *Müze görseli: Bakü Miniatür Kitap Müzesi, Haider Ali Makhdoom, Nisan 2023, erişim: 31.08.2024 [1]MINIBOOKS, “Salahova Zarifa”, erişim: 31.08.2024 [2] MINIBOOKS, “Haqqımızda (Hakkımızda)”, erişim: 31.08.2024 [3] AA, “Fotoğraflar”, “En küçük kitapların en büyük koleksiyonu Guinness’te”, 22.01.2015, erişim: 31.08.2024
Çekya-Prag 6, Park česko-turecké spolupráce (Çek – Türk İşbirliği Parkı): Atatürk’ün Fotoğrafı ve “Yurtta Barış, Dünyada Barış” Özlü Sözü Çekya-Prag 6, Park česko-turecké spolupráce (Çek – Türk İşbirliği Parkı): Atatürk’ün Fotoğrafı ve “Yurtta Barış, Dünyada Barış” Özlü Sözü Atatürk’ün Resmi ve “Yurtta Barış, Dünyada Barış” Özlü Sözü, Çekya’nın başkenti Prag altıncı bölgede bulunan Çek-Türk İş Birliği Parkındadır. Parkın bu şekilde adlandırmasının hikâyesi şöyledir: 2023 yılında Türk Büyükelçiliği’nin Cumhuriyetin 100’üncü yılı için, büyükelçilik binasının yakınlarında yer alan Ankarska (Ankara) Caddesi’nde bulunan bir parka Atatürk heykeli dikme talebinde bulundu. Ancak bu talep, Ermeni ve Rum Diasporasının baskıları neticesinde ‘1915 Olayları’ gerekçe gösterilerek reddedildi. Prag Altıncı Bölgesi Sözcüsü, bu konuda yaptığı açıklamada, belediye meclisi üyelerinin isteği değerlendirdiğini, bölge yetkilileri ve Çekya Dışişleri Bakanlığı’yla görüşmelerin ardından, talebi reddettiklerini belirtti.[1] Antalya Muratpaşa Belediyesi ile Prag altıncı bölgesiyle 2015’te imzalanan iyi niyet bildirgesinin ardından Eylül 2022’de kardeş kent olmuştu. Bu gelişme üzerine Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, Prag Büyükelçiliği’nin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı dolayısıyla bir parka Atatürk heykeli koyma talebini reddeden kardeş kenti Prag altıncı bölgesine bir mektup yazdı. Kararın gözden geçilmesini talep eden Başkan Uysal, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e iftira niteliğinde bakış açısıyla bir karar verildiği takdirde derhal kardeş kent sözleşmesini feshedeceklerini” bildirdi.[2] T C Prag Büyükelçisi Dr Egemen Bağış ve Antalya Muratpaşa Belediyesinin bu türden girişimleri sonrası, Atatürk heykeli yapılamayan Prag’da, 2024 yılında Türkiye Cumhuriyet’inin kuruluşunun ve iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin başlamasının 100’üncü yılı dolayısıyla ‘Çek-Türk İş Birliği Parkı’ açıldı. Resmi açılışı 06.06.2024’te yapılan parktaki açılış törenine, Prag Büyükelçisi Egemen Bağış’ın yanı sıra Prag 6 Bölgesi Belediye Başkanı Jakub Starek, Prag’da görev yapan 30 ülke büyükelçisi ve 50’den fazla ülke temsilcisi olmak üzere 200’ü aşkın davetli katıldı. Muratpaşa Belediyesi’ni temsilen de Başkan Yardımcısı Oya Kansu yer aldı. Prag 6 Belediye Başkanı Starek ise demokrasi ve bağımsızlığın iki ülkenin ortak değeri olduğunu dile getirdi ve parkın belediye meclisinde sergilenen muhalefete rağmen açılmış olmasının önemine vurgu yaptı. Starek, bu süreçte Muratpaşa Belediyesi’nin ikili ilişkileri durduracağına yönelik mektubunun meclis üyelerinin parkın açılışı sağlayan kararı almasında etkili olduğunu dile getirdi. Muratpaşa Belediye Başkan Yardımcısı Kansu ise “Bu birliktelik, bizim barışçıl bir dünya içerisinde yaşama isteğimizin sembolü olacaktır” dedi. [3] Büyükelçi Bağış ise şunları kaydetti: “Çek-Türk İşbirliği Parkı’nı, ülkelerimizin iki büyük lideri Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Tomas Masaryk’in tam bir asır önce, 1924’te Türkiye ile Çekoslovakya arasında diplomatik ilişkiler kurmasıyla başlattıkları sürecin sağlam bir sembolü olarak açmaktan gurur duyuruyoruz. Avrupa’da iki dost ve müttefik ülke Türkiye ve Çek Cumhuriyeti, siyaset, ekonomi, savunma ve kültür de dâhil olmak üzere hemen hemen her alanda örnek teşkil eden iyi ilişkilere sahiptir. 2023 yılında Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 100. yılını kutladık, 2024 yılında ise Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bugün bu parkta oynayan çocukların da geleceğin yetişkinleri olarak büyük liderlerimiz Atatürk ve Masaryk’i minnetle anmalarını ve ülkelerimiz arasındaki dostluğu ve işbirliğini daha da ileriye taşımalarını ümit ediyoruz.”[4] Prag 6 bölgesinde Türk Büyükelçilik binasının da bulunduğu Ankara Caddesi’nde 1,5 kilometre boyunca uzanan parkta ayrıca Prag 6 Belediyesi ve Muratpaşa Belediyesi dostluğunun bir simgesi olarak Anadolu’dan getirilen meşe palamudu ekildi.[5] Parkta bulunan bilgilendirme levahasında ise “Çek-Türkiye ilişkileri, 1924 yılında o dönem Çekoslovakya ile diplomatik ilişkilerin kurulmasıyla başlamıştır. Çek-Türk İşbirliği Parkı, bu önemli ilişkilerin 100. yıl dönümü dolayısıyla, 6 Haziran 2024 tarihinde Prag 6 Belediye Başkanı Jakub Stárek ve Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Egemen Bağış tarafından törenle açılmıştır” açıklamasının yanı sıra iki ülke liderlerinin şu sözleri yazılmıştır. Çek-Türk İş Birliği Parkı Atatürk’ün Resmi ve Özlü Sözü[6] Çekoslovakya’nın kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Tomáš Garrigue Masaryk’in (1918-1935) sözü şudur: “Má-li naše demokracie své nedostatky, musime překonat tyto nedostatky, ale ne překonat demokracii.” “If our democracy has shortcomings, we must overcome those shortcomings, but not democracy.” “Demokrasimizin eksikleri varsa, bu eksiklikleri gidermeliyiz, ama demokrasiyi değil.” Türkiye Cumhuriyeti kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün ise “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözü yazılıdır. “Mir doma, mir ve světě” “Peace at Home, Peace in the World” “Yurtta Barış, Dünyada Barış” [1]45 HABER, “Prag’da diplomasinin zaferi! 6 Haziran’da temeli atılıyor”, 21.04.2024, erişim: 18.03.2025 [2]Cumhuriyet, “Atatürk heykelinin dikilmesini reddettiler: Türk büyükelçiden açıklama geldi”, 15.08.2023, erişim: 18.03.2025 [3]Muratpaşa Belediyesi, “Önce Prag’da açıldı şimdi Muratpaşa’da”, 10.06.2024, erişim: 18.03.2025 [4]AA, “Çekya’nın başkenti Prag’da Türk Büyükelçiliğinin girişimiyle “Çek-Türk İşbirliği Parkı” açıldı”, erişim. 18.03.2025 [5]Muratpaşa Belediyesi, “Önce Prag’da açıldı şimdi Muratpaşa’da”, 10.06.2024, erişim: 18.03.2025 [6]Antalya Körfez, “CHP’li Ümit Uysal’ın Prag’daki kardeş belediyeye ‘Atatürk’ tepkisi sonuç verdi! O park bugün açıldı”, 10.06.2024. erişim: 18.03.025
Kuzey Makedonya-Centar-Župa: Mustafa Kemal Atatürk İlköğretim Okulu Kuzey Makedonya-Centar-Župa: Mustafa Kemal Atatürk İlköğretim Okulu Mustafa Kemal Atatürk İlköğretim Okulu, Kuzey Makedonya’nın Arnavutluk sınırında yer alan Merkez Jupa (Центар Жупа Centar Župa) belediyesi bölgesindedir. Daha önce Yugoslav ulusal kahramanı Moša Pijade’nin adını taşıyan okul, 1999 yılında inşa edildi. Okulun bileşimi PU “Mustafa Kemal Atatürk” – Broštica, bölge okulu ve PU “Mustafa Kemal Atatürk” – Görenci, bölge okulunu içeriyor.[1] Okulda 21 derslik vardır. Öğrenci sayısı 300’e yakındır. Üç öğretim dili vardır: Makedonca, Arnavutça ve Türkçe. Okul yerleşkesi yaklaşık olarak 3.244 m²dir. [2] Okulun bahçesinde bir de Atatürk büstü bulunuyor. Kuzey Makedonya, Merkez Jupa (Center Župa), Mustafa Kemal Atatürk İlkokulu[3] [1]mk.vikipedia, “ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ – Центар Жупа” (OU “Mustafa Kemal Atatürk” – Merkez Zhupa), erişim: 22.12.2024 [2]zmai.mk, “ООУ „Мустафа Кемал Ататурк” / Центар Жупа”, erişim: 22.12.2024 [3]Görseller: mk.wikipedia.org, “ОУ „Мустафа Кемал Ататурк“ – Центар Жупа”, erişim: 22.12.2024
İtalya-Roma, Museo Pietro Canonica: Atatürk ve Taksim Cumhuriyet Anıtı Tablosu İtalya-Roma, Museo Pietro Canonica: Atatürk ve Taksim Cumhuriyet Anıtı Tablosu Atatürk ve Taksim Cumhuriyet Anıtı Tablosu, İtalya’nın başkenti Roma’da bulunan “Museo Pietro Canonica” içindedir. Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve bestecidir. Torino Albertina Güzel Sanatlar Akademisi’nde heykeltıraşlık eğitimi aldı. 1929’da İtalya Akademisi’ne seçildi. Başarılı sanat yaşamı nedeniyle 1950’de İtalya Parlamentosu’na ömür boyu senatör seçilen Pietro Canonica, 8 Haziran 1959’da Roma’da hayatını kaybetti. Uluslararası üne sahip bir heykeltıraş olan Canonica, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye’de gerçekleştirdiği büyük çaplı mermer ve bronz heykeller ile Türk sanat tarihinde iz bırakmıştır. Türkiye’deki çalışmaları; Ankara Etnografya Müzesi önündeki “Atlı Atatürk Anıtı” (29 Ekim 1927), Ankara Sıhhiye Zafer Meydanı’ndaki “Mareşal Atatürk Anıtı” (04 Kasım 1927), İstanbul Taksim ‘deki “Cumhuriyet Anıtı” (08 Ağustos 1928)” ve İzmir’deki “İzmir Atatürk Anıtı” (27 Haziran 1932) ile Atatürk büstleridir.(1927-1928) Sanatçının Roma’daki evi ve atölyesi, ölümünden sonra müzeye dönüştürülmüştür. “Viale Pietro Canonica, 2, 00197 Roma RM, İtalya” adresindeki müzenin giriş cephesinin önünde bir Alp askerini ve katırını tasvir eden bronz heykeller; zemin ve alt katlarda Pietro Canonica’nın kopyaları ve orijinalleri de dâhil olmak üzere eserlerinin ile eskizlerinin sergilendiği odalar vardır. [2] İçinde sanat merkezi ve kafelerin bulunduğu Roma-Villa Borgese park içindeki “Museo Pietro Canonica” içinde; sanatçının Ankara’da yaptığı Atatürk Büstü, İzmir Atatürk Anıtı ve Taksim Atatürk Anıtı (Anıtın Kurtuluş Savaşı kısmı) model/rölyeflerine esas çalışmaları yer alıyor.[3] Tablo, Taksim Cumhuriyet Anıtının mimarı Pietro Canonica’nın adını taşıyan İtalya’nın Roma kentindeki müzenin(Museo Pietro Canonica) bir duvarında ise İsmet İnönü’nün fotoğrafı ile bu fotoğrafın üstünde, Atatürk ve Cumhuriyet konulu bir de tablo vardır. Sol üstünde 1928 tarihli ve MONUMENTO REPUBBLICA DELLA (ANIT CUMHURİYETİ)) yazılı tabloda Atatürk’ün 1922, 1927 ve 1928 yıllarına ait üç fotoğrafı ile Meclis binası, Türk Bayrağı, Taksim Cumhuriyet Anıtı ve Kurtuluş Savaşı resmedilmiştir. Atatürk ve Taksim Cumhuriyet Anıtı Tablosu[4] İsmet İnönü’nün Fotoğrafı ile Atatürk ve Taksim Cumhuriyet Anıtı Tablosu[5] [1]tr.vikipedia.org, “Pietro Canonica”, erişim: 16.09.2024 [2]it.wikipedia.org, “Museo Canonica”, “Pietro Canonica”, erişim: 16.09.2024 [3] Positive Hour with İclal Margariti, “Roma’da Atatürk’le karşılaşmak-Roma”, 29 Ağustos 2020, erişim: 16.09.2024 [4]Görsel: Google Haritalar, “Museo Pietro Canonica “ Uğur Deniz Yancı – Fotoğraf – Mar 2024, erişim: 22.05.2025 [5]Görsel: Google Haritalar, “Museo Pietro Canonica – Seray”, Fotoğraf – May 2024, erişim: 22.05.2025
Kuzey Makedonya-Manastır, Müze Bitola, Atatürk Anı Odası: Atatürk’ün Özel Eşyaları ve Fotoğrafları ile Atatürk Kitapları ve Diğer Belgeler Kuzey Makedonya-Manastır, Müze Bitola, Atatürk Anı Odası: Atatürk’ün Özel Eşyaları ve Fotoğrafları ile Atatürk Kitapları ve Diğer Belgeler Atatürk’ün özel eşyaları ve fotoğrafları ile okuduğu ve hakkında yazılan kitaplar, Kuzey Makedonya’nın Manastır (Битола Bitola) kentinde bulunan “National Instute for Preservation of Momuments of Culture and Museum Bitola” (Ulusal Kültür Anıtlarını Koruma Enstitüsü ve Müze Biotala) binası içindeki Mustafa Kemal Atatürk Anı Odasındadır. Müze binası, Mustafa Kemal Atatürk’ün 1886 – 1899 yılları arasında eğitim aldığı, o zamanki adıyla Mektebi Askeri İdadi’dir.(Askeri Lise) Müzede ilk olarak 1978’te “Mustafa Kemal Atatürk Sergisi açıldı”. 1994 ‘te, 40 m² alana sahip bölümde “Mustafa Kemal Atatürk Anı Odası ve Kalıcı Müze Sergisi” oluşturuldu. 1998 yılında Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında imzalanan antlaşmayla, bu alan 120 m²’ye çıkarılarak yeniden düzenlendi.[1] 2006’da da Türk Genelkurmay Başkanlığı tarafından tekrar düzenlendi.[2] Son olarak da Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Türk İş Birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından, 2013 yılında okul binasının restoresi ile Atatürk Anı Odasının tadilatı ve tefrişatı yapıldı. Atatürk Anı Odasında, Atatürk’ün özlü sözleri ve fotoğrafları, okul dönemine ait üniformaları, büstü, kitapları, madalyaları ve diğer eşyaları; duvarlarda Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemlerine ait Savaş fotoğrafları ve hemen yanında önemli olayların açıklamaları; yer alıyor. Atatürk’ün eğitimi sırasında aldığı notlar; “Güneşin adı Kemal Atatürk” adlı belgesel film; Atatürk büstü, rölyefi, yüz maskı ile iki heykeli bulunuyor. Ayrıca Atatürk Anı Odası’nda Atatürk’ün okuduğu ve yazdığı kitaplar (Nutuk) kitaplar ile Atatürk hakkında yazılan kitapların yer aldığı bir bölüm de bulunmaktadır. [1]muzejbitola.mk, “Location” (Konum), “Ulusal Kültürel Anıtları Koruma Enstitüsü ve Bitola Müzesi Binası” [2]Hürriyet, hurriyet.com.tr, “Manastır’daki Atatürk Anı Odası yenilendi”