Çek Cumhuriyeti (Çekya)'nde Atatürk Adı Verilen Yerler Çekya-Prag 6, Park česko-turecké spolupráce (Çek – Türk İşbirliği Parkı): Atatürk’ün Fotoğrafı ve “Yurtta Barış, Dünyada Barış” Özlü Sözü Atatürk’ün Resmi ve “Yurtta Barış, Dünyada Barış” Özlü Sözü, Çekya’nın başkenti Prag altıncı bölgede bulunan Çek-Türk İş Birliği Parkındadır. Parkın bu şekilde adlandırmasının hikâyesi şöyledir: 2023 yılında Türk Büyükelçiliği’nin Cumhuriyetin 100’üncü yılı için, büyükelçilik binasının yakınlarında yer alan Ankarska (Ankara) Caddesi’nde bulunan bir parka Atatürk heykeli dikme talebinde bulundu. Ancak bu talep, Ermeni ve Rum Diasporasının baskıları neticesinde ‘1915 Olayları’ gerekçe gösterilerek reddedildi. Prag Altıncı Bölgesi Sözcüsü, bu konuda yaptığı açıklamada, belediye meclisi üyelerinin isteği değerlendirdiğini, bölge yetkilileri ve Çekya Dışişleri Bakanlığı’yla görüşmelerin ardından, talebi reddettiklerini belirtti.[1] Antalya Muratpaşa Belediyesi ile Prag altıncı bölgesiyle 2015’te imzalanan iyi niyet bildirgesinin ardından Eylül 2022’de kardeş kent olmuştu. Bu gelişme üzerine Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, Prag Büyükelçiliği’nin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı dolayısıyla bir parka Atatürk heykeli koyma talebini reddeden kardeş kenti Prag altıncı bölgesine bir mektup yazdı. Kararın gözden geçilmesini talep eden Başkan Uysal, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e iftira niteliğinde bakış açısıyla bir karar verildiği takdirde derhal kardeş kent sözleşmesini feshedeceklerini” bildirdi.[2] T C Prag Büyükelçisi Dr Egemen Bağış ve Antalya Muratpaşa Belediyesinin bu türden girişimleri sonrası, Atatürk heykeli yapılamayan Prag’da, 2024 yılında Türkiye Cumhuriyet’inin kuruluşunun ve iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin başlamasının 100’üncü yılı dolayısıyla ‘Çek-Türk İş Birliği Parkı’ açıldı. Resmi açılışı 06.06.2024’te yapılan parktaki açılış törenine, Prag Büyükelçisi Egemen Bağış’ın yanı sıra Prag 6 Bölgesi Belediye Başkanı Jakub Starek, Prag’da görev yapan 30 ülke büyükelçisi ve 50’den fazla ülke temsilcisi olmak üzere 200’ü aşkın davetli katıldı. Muratpaşa Belediyesi’ni temsilen de Başkan Yardımcısı Oya Kansu yer aldı. Prag 6 Belediye Başkanı Starek ise demokrasi ve bağımsızlığın iki ülkenin ortak değeri olduğunu dile getirdi ve parkın belediye meclisinde sergilenen muhalefete rağmen açılmış olmasının önemine vurgu yaptı. Starek, bu süreçte Muratpaşa Belediyesi’nin ikili ilişkileri durduracağına yönelik mektubunun meclis üyelerinin parkın açılışı sağlayan kararı almasında etkili olduğunu dile getirdi. Muratpaşa Belediye Başkan Yardımcısı Kansu ise “Bu birliktelik, bizim barışçıl bir dünya içerisinde yaşama isteğimizin sembolü olacaktır” dedi. [3] Büyükelçi Bağış ise şunları kaydetti: “Çek-Türk İşbirliği Parkı’nı, ülkelerimizin iki büyük lideri Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Tomas Masaryk’in tam bir asır önce, 1924’te Türkiye ile Çekoslovakya arasında diplomatik ilişkiler kurmasıyla başlattıkları sürecin sağlam bir sembolü olarak açmaktan gurur duyuruyoruz. Avrupa’da iki dost ve müttefik ülke Türkiye ve Çek Cumhuriyeti, siyaset, ekonomi, savunma ve kültür de dâhil olmak üzere hemen hemen her alanda örnek teşkil eden iyi ilişkilere sahiptir. 2023 yılında Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 100. yılını kutladık, 2024 yılında ise Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 100. yılını kutluyoruz. Bugün bu parkta oynayan çocukların da geleceğin yetişkinleri olarak büyük liderlerimiz Atatürk ve Masaryk’i minnetle anmalarını ve ülkelerimiz arasındaki dostluğu ve işbirliğini daha da ileriye taşımalarını ümit ediyoruz.”[4] Prag 6 bölgesinde Türk Büyükelçilik binasının da bulunduğu Ankara Caddesi’nde 1,5 kilometre boyunca uzanan parkta ayrıca Prag 6 Belediyesi ve Muratpaşa Belediyesi dostluğunun bir simgesi olarak Anadolu’dan getirilen meşe palamudu ekildi.[5] Parkta bulunan bilgilendirme levahasında ise “Çek-Türkiye ilişkileri, 1924 yılında o dönem Çekoslovakya ile diplomatik ilişkilerin kurulmasıyla başlamıştır. Çek-Türk İşbirliği Parkı, bu önemli ilişkilerin 100. yıl dönümü dolayısıyla, 6 Haziran 2024 tarihinde Prag 6 Belediye Başkanı Jakub Stárek ve Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Egemen Bağış tarafından törenle açılmıştır” açıklamasının yanı sıra iki ülke liderlerinin şu sözleri yazılmıştır. Çek-Türk İş Birliği Parkı Atatürk’ün Resmi ve Özlü Sözü[6] Çekoslovakya’nın kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Tomáš Garrigue Masaryk’in (1918-1935) sözü şudur: “Má-li naše demokracie své nedostatky, musime překonat tyto nedostatky, ale ne překonat demokracii.” “If our democracy has shortcomings, we must overcome those shortcomings, but not democracy.” “Demokrasimizin eksikleri varsa, bu eksiklikleri gidermeliyiz, ama demokrasiyi değil.” Türkiye Cumhuriyeti kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün ise “Yurtta Barış, Dünyada Barış” özlü sözü yazılıdır. “Mir doma, mir ve světě” “Peace at Home, Peace in the World” “Yurtta Barış, Dünyada Barış” [1]45 HABER, “Prag’da diplomasinin zaferi! 6 Haziran’da temeli atılıyor”, 21.04.2024, erişim: 18.03.2025 [2]Cumhuriyet, “Atatürk heykelinin dikilmesini reddettiler: Türk büyükelçiden açıklama geldi”, 15.08.2023, erişim: 18.03.2025 [3]Muratpaşa Belediyesi, “Önce Prag’da açıldı şimdi Muratpaşa’da”, 10.06.2024, erişim: 18.03.2025 [4]AA, “Çekya’nın başkenti Prag’da Türk Büyükelçiliğinin girişimiyle “Çek-Türk İşbirliği Parkı” açıldı”, erişim. 18.03.2025 [5]Muratpaşa Belediyesi, “Önce Prag’da açıldı şimdi Muratpaşa’da”, 10.06.2024, erişim: 18.03.2025 [6]Antalya Körfez, “CHP’li Ümit Uysal’ın Prag’daki kardeş belediyeye ‘Atatürk’ tepkisi sonuç verdi! O park bugün açıldı”, 10.06.2024. erişim: 18.03.025