Avustralya'da Atatürk Avustralya-Canberra Gelibolu Kıyısı (Gallipoli Reach): Kıyı Plaketinde Atatürk Adı “Gallipoli Reach” (Gelibolu Kıyısı) ve kıyıdaki Atatürk’ün adının yazılı olduğu plaket, Avustralya’nın başkenti Canberra’daki Burley Griffin adını taşıyan sun’i gölün bir bölümündedir. Burley Griffin Gölü’nün, Commonwealth Park’taki Nerang Havuzu ile Kings Park’taki Aspen Adası arasında kalan kıyı şeridini kapsar. “ Gallipoli Reach” (Gelibolu Kıyısı) adlandırması ve kıyıya Atatürk’ün adının yazılı olduğu plaketinn konulması, 1985’te Türkiye Cumhuriyeti ile Avustralya arasında yapılan bir anlaşmaya dayalı olarak yapılmıştır. Türkiye, Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordunun (Australian and New Zealand Army Corps / ANZAC), 25 Nisan 1915 tarihinde Çanakkale Savaşarında çıkarma yaptıkları Gelibolu’daki yere “Anzac Koyu / Anzak Koyu” adını vermiştir. Karşılığında da Avustralya, başkent Canberra’da Atatürk Anıt Bahçesi (Atatürk Memorial Garden) ve Gelibolu Kıyısı (Gallipoli Foreshore), Albany Limanı’ndaki bir koyda da Atatürk Girişi (Atatürk Entrance) Atatürk adlandırması ve düzenlemesi yapmıştır. Başkent Canberra’mn tam ortasında, vaktiyle şehrin planını yapmış olan amerikalı mimar Burley Griffin adını taşıyan bir sun’i göl vardır. Gölün Anzak Bulvarı ucundaki kuzey şeridine, önce Atatürk’ün adının verilmesi kararlaştırılmıştı. Ancak Avustralya Başbakanı, bir şehirde değişik yerlere “Atatürk” adı verilmesinin güç olacağını söyleyerek buraya “Gelibolu Kıyısı” adı verilmesini önerdi. Öneri Türk hükümetince de uygun görüldü. Atatürk adının ise aynı amaçla yazılacak plakete yazılması kararlaştırıldı. Bugün bu yazı, göl kıyısındaki plakette yer almaktadır. Gölün bu bölümünde, tam kıyıda yaya yolu veya bisiklet yolu uzanmaktadır. Yolun iç tarafında, alçak bir İstinat duvarı, duvarın ötesinde de ağaçlıklı bir park vardır. Duvar 75 cm. yüksekliktedir. 47 x 80 cm. boyutundaki plaket, bu duvara monte edilmiştir, büyük bir salkım söğüt ağacının altında yer almaktadır. Salt İngilizce olarak yazılmış Plaketteki metin şöyledir: THIS AREA OF FORESHORE BEARS THE NAME “GALLIPOLIREACH” IN HONOUR OF THE VALOUR OF THE MEN OF ANZAC, AND THE TURKİSH DEFENDERS LED BY KEMAL ATATÜRK, LATER FOUNDER AND FIRST PRESİDENT OF MODERN TURKEY. THIS PLAQUE WAS UNVEILED ON 25 APRIL 1985 THE 70TH ANNIVERSARY OF THE LANDING AT ANZAC COVE. Yazılar, siyah zemin üstüne kabartma san bronz harflerle yazılmıştır. Yazının Türkçe çevirisi de şudur: KIYININ BU BÖLÜMÜ, DAHA SONRA ÇAĞDAŞ TÜRKİYE’NİN KURUCUSU VE İLK CUMHURBAŞKANI OLAN KEMAL ATATÜRK KOMUTASINDAKİ TÜRK MÜDAFİİLERİNİN VE ANZAKLAR’IN KAHRAMANLIKLARI ANISINA “GELİBOLU KIYISI” ADINI TAŞIMAKTADIR. BU PLAKET, ANZAK KOYU’NA ÇIKARTMANIN 70. YILDÖNÜMÜNDE, 25 NİSAN 1985 GÜNÜ AÇILMIŞTIR.[1] Avustralya ve Yeni Zelanda güçlerinin 1915’te Birinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye’de savaştığı savaş alanını sembolize eden ve ANZAC askerleri ile Atatürk önderliğindeki Türk savunmacılarının kahramanlıklarını anısına yapılan Gallipoli Reach (Gelibolu Kıyısı) adlandırmasına esas plaket, ANZAC Koyu’na çıkışın 70. Yıldönümü Olan 25 Nisan 1985’te açıldı. [2] Gallipoli Reach (Gelibolu Kıyısı)[3] [1]Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Dr. Bilal N. Şimşir “Kanberra’da Atatürk Anıtı Tasarısı”, Sayı: Kasım 2001, Cilt XVII – Sayı 51, erişim: 22.02.2025 [2]Atatürk Girişi ve Plaket Görselleri: Monument Australia, monumentaustralia.org.au, “Gallipoli Reach”, erişim: 23.02.2025 [3]Gallipoli Reach (Gelibolu Kıyısı)Görselleri: Monument Australia, . monumentaustralia.org.au, “Kemal Atatürk”, (Photographs supplied by Peter F Williams, 17-March-2015), erişim: 23.02.2025, https://monumentaustralia.org.au/display/105377-ataturk-memorial-garden