Bangladeş'de Atatürk Adı Verilen Yerler Bangladeş-Daganbhuiyan, Feni: Atatürk Model Lisesi Atatürk Model Lisesi, Güneydoğu Bangladeş’in Chittagong Bölümü’ndeki, Feni kentindedir. Ocak 1939’da, Hindistan’ın Doğu Bengal eyaletindeki bir Lise düzeyinde olarak açılır. Atatürk’ün anısını yaşatmak için yeni okula “Atatürk” adı verilir. “Atatürk High School” denir. Atatürk Model Lisesi / Ataturk Government Model High School[1] Bengal, o tarihte İngiliz sömürgesidir. Türk Kurtuluş Savaşının lideri Gazi Mustafa Kemal, bütün sömürge halklarının olduğu gibi, Bengal halkının da kurtuluş umudu olmuştu. Kurtuluş için savaşan bütün Asya ve Afrika halkları O’nu bir lider olarak benimsemişlerdi. Batı sömürgeciliğine karşı kurtuluş ve bağımsızlık bayrağını açan ulusal liderler, Mustafa Kemal Atatürk’ü örnek alıyordu. Atatürk, Doğu Bengal’de de çok sayılan, sevilen, yüceltilen büyük bir kişiydi. 18 Kasım (1938) günü, bütün Hindistan’da “Kemal Günü” olarak anıldı. Bütün Müslüman dükkânları, okulları ve kamu kuruluşları kapatıldı. Dünkü Bengal, bugünkü Bangladeş halkı, Atatürk için topluca yas tutmuştu. Bengal’de yapılan toplantı, miting, yürüyüş ve konuşmalar ile alınan kararlarla Türk ulusunun büyük yası bütün bölgede paylaşılır. 19 Kasım 1938 günlü Atatürk için “muazzam bir miting” düzenlenir. Miting kararında Atatürk, “Çağdaş İslâm dünyasının en büyük çocuğu, Türklerin kurtarıcısı, Demokratik Hükümetin yaratıcısı ve modern politikanın en ünlü lideri” diye anılır. Bengal edebiyatçıları, Türk ulusunun yasını paylaşırken Atatürk’ün anısının yaşatılması için de çağırıda bulunurlar. Ataturk Government Model High School, Ashraful Islam, Kas 2024, erişim: 12.11.2024 Atatürk’ün ölüm haberi üzerine Bengal’de görülen anma etkinlikleri 1938 yılının Kasım ayından Aralık ayına da taşar. Kentlerden köylere kadar uzanır. Kitleleri kapsar. İşte bu hava içinde Doğu Bengal’in Noakhali iline bağlı Daganbhuiya kasabasında açılan bir okula “Atatürk” adı verilir. Daganbhuiya oldukça yoksul bir bölgenin merkezidir. Bölge nüfusunun çoğunluğu Müslümandır ve tarımla geçinir. Yeni okul bölgenin en yüksekokuludur. Üniversiteye, özellikle Kalküta üniversitesine öğrenci yetiştirmeyi amaçlar. Doğrudan doğruya bölge halkının kendi girişimleriyle açılmıştır. Halk kendi arasında para toplamış, yeni okulun açılması için hazırlıklar yapmıştır. Tam okulun açılacağı bir sırada Atatürk’ün ölümü duyulur. Büyük ölünün adını yaşatmak için yeni okula “Atatürk” adı verilmesi kararlaştırılır. Okulun açılışı 6 Ocak 1939 günü yapılır. Açılış törenine 2000’in üzerinde kişi katılır. Okul geçici bir binada açılmıştı. Yeni okul binasının “Atatürk’ün adına yaraşacak” biçimde olması amaçlanıyordu. Gereken paralar halktan toplanıyordu ve halk gönüllü katkıda bulunuyordu. Okul Müdürü Mizanur Rahman, “Rahmetli Atatürk’ün yalnız Türkiye’ye değil, aynı zamanda bütün İslam dünyasına yaptığı değer biçilmez hizmetleri minnetle anmak için okula Atatürk Lisesi” (Atatürk High School) adı verildiğini bildiriyor ve şunları ekliyordu: Nüfusunun büyük çoğunluğu Müslüman olan Doğu Bengal’in Daganbhuiya kasabası önemli bir İslâm merkeziydi. Günden güne gelişmekteydi. Bu bölge insanlarının çoğu fakirdi. Ama “okulu, sonsuza kadar yaşatmak istedikleri büyük anıya yaraşır bir duruma getirmek için ellerinden gelen yardımı yapıyorlardı”. Okul, yörenin en yüksekokuluydu. Daganbhuiya halkı, böyle bir okula kavuştukları ve buna Atatürk adını vermek için Hindistan’ın öteki bölgelerinden daha önce davrandıkları için seviniyorlar, kıvanç duyuyorlardı.[2] Okul, Ataturk Government Model High School, Ataturk Govt. Model High School, Ataturk Model High School, Atatürk Government Model High School, iddle English School, Orta İngilizce Okulu ve Atatürk Devlet Modeli Lisesi olarak da adlandırılmaktadır.[3] Mart 1981’de dönemin Türkiye Dışişleri Bakanı Eltar Türkmen, Bangladeş’teki Türk Büyükelçisi Metin Serman ile birlikte Atatruk Model Lisesi’ni ziyaret etti. 24 Aralık 1982’de de dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Kenan Evren, okulu denetledi. Daha sonra Bangladeş’e bir teknik ekip gönderdi ve onların tavsiyesi üzerine Türkiye hükümeti sekiz dönümlük arazide mevcut okul kompleksini inşa etmek için iki crore taka (20 Milyon Lira) hibe verdi. Yeni inşa edilen komplekste iki katlı bir akademik bina, iki katlı bir idari bina, üç katlı bir öğrenci yurdu, bir oditoryum ve Müdür’ün ikametgahı için bir Bungalov bulunmaktadır. Şu anda okulda 3’ü kadın olmak üzere 18 öğretmen ve 141 kız olmak üzere 1033 öğrenci bulunmaktadır. SSC ve genç burs sınavlarındaki sonuçları Feni bölgesindeki okullar arasında övgüye değerdir. Okul çok katlı bir pazara sahiptir ve bu kompleksten elde ettiği yıllık gelir yaklaşık iki yüz bin takadır.[4] Okul günümüzde, 8 dönümlük arazi üzerine inşa edilmiş bir orta öğretim kurumudur. Okul bahçesinde bir Atatürk büstü de bulunuyor.[5] [1]Facebook, “Ataturk Government Model High School”, 16.07.2020, erişim: 12.11.2024 [2]BELLETEN, Türk Tarih Kurumu, Bilal N. Şimşir “Doğu Bengal’de “Atatürk Lisesi””; Sayı: Nisan 1979, Cilt 43 – Sayı 170, Sayfalar: 415-426 erişim. 12.11.2024 [3]Mapcarta, “Atatürk Lisesi”, erişim: 12.11.2024, [4] Banglapedia, “Atatruk Model Lisesi”, 17.06.2021, erişim: 12.11.2024 [5] Ataturk Government Model High School, Foysal Kabir Sohag, Mar 2021, erişim: 12.11.2024