DÜNYADA ATATÜRK: Türkiye Dışındaki Ülkelerde Bulunan Atatürk'le İlgili Heykeller, Atatürk Adı Verilmiş Yerler ve Atatürk Pulları ile Dünyadan Bakışla Atatürk

Hollanda-Amsterdam: Atatürk Anıtı

Hollanda'da Atatürk

Hollanda-Amsterdam: Atatürk Anıtı

Atatürk Anıtı, Hollanda’nın başkenti Amsterdam’dadır.

9 Ağustos 1964’te Hollanda hükümeti ile Türk hükümeti, Türk işçilerinin Hollanda’ya getirilmesine ilişkin bir anlaşma imzaladı. 1965 yılında Klaprozenweg, Kuzey Amsterdam’da misafir işçiler için bir yurt inşa edildi. Yurda Türkiye’nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün adı verildi. Atatürk Yurdu, Hollandalılar arasında Türkendorp (Türk Köyü) olarak biliniyordu.

8 kişilik 34 adet beyaz renkli kışlanın yanı sıra ortak bir kafeteryadan oluşan yurt, Amsterdam Belediyesi tarafından işletiliyordu.

1967’de yurtta, inşaat şirketlerinde çalışan 120 işçi bulunuyordu, ancak bunların 50’si Ağustos ayında inşaat projelerinin yetersizliği nedeniyle işten çıkarıldı. Bu nedenle odaların bazıları boşaldığı için Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij şirketinin Türk işçileri de bu yurda yerleşti.

23 Aralık 1972’de, Kasım ayında mutfakta yangına sebep olduğu söylenen bir Türk aşçının işten çıkarılması nedeniyle yurtta oturan işçiler akşam yemeklerini boykot etmeye başladı. Boykota öncülük eden bazı işçiler kompleksten atılmakla tehdit edildi, ancak sonra yeni bir Türk aşçı alınması için belediye ile anlaşıldı.  Olayın ardından birçok işçi kompleksi terk etti.

1977 yılında, belediye kompleksin bütçe açığıyla çalıştığını duyurarak kompleksi kapatmayı düşündüğü belirti.  1978 yılında da kompheks kapatıldı ve binaları yıkıldı.

Eski sitedeki bir sokağa, yurda atıfta bulunarak Atatürk adı verildi. 1978 yılında caddeye Atatürk‘ün anısına bir anıt dikildi.

Atatürk Anıtı, önünde bir beton yükselti ile birlikte yazılı bir bakır levhadan oluşuyor.

Levhalarda Felemenkçe ve Türkçe olarak, Atatürk’ün “YURTTA SULH, CIHANDA SULH – K. Atatürk / VREDE IN HUIS, VREDE IN DE WERELD – K. Atatürk” ile “burada Atatürk yurdu vardi bu yurtta türkler yasardi birlik ve beraberlik mutluluk verdi hatirlanmalari için bu anit dikildi. / hier stond het woonoord Atatürk er woonden turken eenheid en samenzijn heeft geluk gebracht ter herinnering aan hen dit gedenk teken. 1965-1978” yazılıdır.[1]

Yazı Görselleri: Platform, “Amsterdam’daki Atatürk Anıtı yenilenecek / STOC Vakfı’nın talebi üzerine, Amsterdam Noord’da bulunan Atatürk Anıtı’nın yenilenmesi projesi değerlendirmeye alındı…”, 06.04.2023,  erişim: 18.11.2024

1985 yılında anıtın bulunduğu semtteki planlama çalışmaları sırasında sokak adları verilirken Atatürk Anıtı’nın bulunduğu caddeye de “Atatürk” adı verildi.[2]

[1]Vikipedi, “Atatürk Yurdu”, erişim: 18.11.2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Atat%C3%BCrk_Yurdu

[2]Platform, “Amsterdam’daki Atatürk Anıtı yenilenecek / STOC Vakfı’nın talebi üzerine, Amsterdam Noord’da bulunan Atatürk Anıtı’nın yenilenmesi projesi değerlendirmeye alındı…”, 06.04.2023,  erişim: 18.11.2024