DÜNYADA ATATÜRK: Türkiye Dışındaki Ülkelerde Bulunan Atatürk'le İlgili Heykeller, Atatürk Adı Verilmiş Yerler ve Atatürk Pulları ile Dünyadan Bakışla Atatürk

Kırgızistan-Cholpon Ata: Atatürk Heykeli

Kırgızistan'da Atatürk

Kırgızistan-Cholpon Ata: Atatürk Heykeli

Atatürk heykeli, dünyanın ikinci büyük dağ gölü Issık Gölünün kıyısındaki büyük bir parktaki açık hava müzesi olan,  Rukh-Ordo (Ruhlar Merkezi) Kültür Merkezi’ndedir. Tunçtan yapılmıştır.[1]

2002 yılında kurulan ve 2007’den beri faaliyet gösteren “Rukh-Ordo” müzesine 2008 yılında büyük yazar Cengiz Aytmatov’un adı verilmiştir. Müzeyi kurma fikri girişimci Tashkul Kereksizov’a aittir. Kırgız halkının kültürü ve gelenekleri hakkında en kapsamlı bilgileri içeren bu yer, Kırgızistan’ın en büyük kültür merkezidir.[2]

Burada, dünyaya ve ülkesine önemli ilerlemeler katmış V. Hugo, ABD Başkanı T. Jefferson, A.Nobel, Aristo gibi kültür, siyaset ve bilim insanlarının heykelleri vardır. Bunlar gerçek boyutta ve oturur haldedir. Atatürk heykeli ise kendi liderlerininki gibi büyük, ayakta ve anıt biçimindedir.[3]

Atatürk heykelinin yapılması süreci dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın girişimi ile başlamıştır.

Günay, Aralık 2008’deki Kırgızistan ziyareti sırasında çeşitli liderlerin heykellerinin yer aldığı Kültürler Bahçesini gezdiğinde dünyanın en önemli liderlerinden Atatürk’ün heykelinin bulunmadığını fark eder. Atatürk de olsun ister ve ‘Atatürk heykeli niye yok?’ diye sorar. Kırgız yetkililer de heyecanla kabul ederek, ‘siz yapın’ derler. Hemen yer tespiti yapılır, Ulu Önder’in heykeli için göl kenarındaki “çok güzel bir ağaç altı” seçilir. Heykelin tasarımına ilişkin proje de belirlenir: “Mutlu, genç, eli cebinde, 1922-23’lerde Cumhurbaşkanı olduğu yıllardaki kalpaklı bir Atatürk.” Ayrıca heykelin projelendirilmesinin Türkiye, uygulamasının ise Kırgızistan tarafından yapılması kararlaştırılır. [4]

Atatürk heykelini Kırgız heykeltıraşlar Adil Saytaliyev, Sarinci Sooronov ve Emil Turdaliyev yapmıştır.

Heykel,  3 m. yüksekliğindedir. Kaidesinde “Mustafa Kemal Atatürk, 1881-1938 yazılıdır.”[5]

 

Kırgızistan, Cholpon Ata, Atatürk Heykeli Görseli [6]

[1]Sabah, Yavuz Donat “Atatürk, Aytmatov… Tarihe yolculuk / ÇOLPAN ATA”, 04.11.2021, erişim. 06.10.2024

[2]TRT AVAZ, “”Rukh Ordo”, Çolpon-Ata şehrinde Issık-Kul kıyısında yer alan eşsiz bir açık hava müzesidir.”, 17.09.2021, erişim: 06.10.2024

[3]celebialper.com, “Kırgızistan Turu – Bişkek, Issık Göl, Karakol, Çolpon Ata, Balasagun, Kalmak  Ashu, 9.12.2016 erişim: 06,10.2024

[4]Cumhuriyet, “‘Liderler Bahçesi’ne Ata’nın heykeli”, 12.12.2008, erişim: 06.10.2024

[5]dunyadaataturk.com, “Kırgızistan-Cholpon Ata Atatürk Heykeli” (haberler.com’dan alıntı), erişim: 06.10.2024

[6]Google Haritalar, “Rukh Ordo, (Рух Ордо)( J3XW+63 Çolpon-Ata, Kırgızistan))”, gitikgezdik, May 2024, erişim: 06.10.2024