Avustralya'da Atatürk Avustralya-Sydney, Hyde Park: Mustafa Kemal Atatürk Anıtı Mustafa Kemal Atatürk Anıtı[1], Avustralya’nın Sydney kentinde bulunan Hyde Park’taki ANZAC Anıtının bahçesindedir. ANZAC, Birinci Birinci Dünya Savaşı sırasında Britanya İmparatorluğu’nun ordusunda savaşan Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan kolordunun (Australian and New Zealand Army Corps) adıdır. ANZAC Anıtı, Yeni Güney Galler’deki (Sydney- Hyde Park) bir savaş anıtıdır. Birinci Dünya Savaşı’nda görev yapan Yeni Güney Galler’deki erkek ve kadınları anmak ve sevdiklerini kaybedenler için bir teselli yeri olarak, 1930 yılında inşa edilmiştir. [2] Sydney – ANZAC Anıtının bahçesindeki Atatürk Anıtı ise Atatürk ile Atatürk’ün, Birinci Dünya Savaşı’nda Türk topraklarında hayatını kaybeden Avustralyalı askerlerin annelerine baş sağlığı dileklerini ilettiği 1934 tarihli dünyaca ünlü sözlerini anmak için yapıldı. Anıt, NSW ANZAC’ın Yüzüncü Yılı’na ilişkin resmi bir girişimidir. Maliyeti 30.000 dolardır. Anıtın bu finansmanını New South Wales / NSW (Yeni Güney Galler) Hükümeti ile Türkiye Hükümeti ortaklaşa karşılamıştır.[3] Sydney Hyde Park’ta düzenlenen ve de hazır bulunduğu açılış töreni Şubat 2015’te yapıldı. Törene, Sydney’de yaşayan Türk toplumu üyeleri ve sivil toplum temsilcileri ile NSW (Yeni Güney Galler) Yüzüncü yıl Anzak Komitesi Başkanı Korgeneral Ken Gillespie, Gazi İşleri Bakanı Victor Dominello, Türkiye’nin Sydney Başkonsolosu Şeyda Hanbay Arca katıldı. Törende Gazi İşleri Bakanı Victor Dominello ile Sydney Başkonsolosu Şeyda Hanbay Arca konuşma yaptı. Gazi İşleri Bakanı Victor Dominello, bu günün tarihi bir gün olduğunu vurgulayarak “2015 yılı Türkiye ve Avustralya’nın yılıdır. Bu anıt Sydney’in kalbindedir ve bu büyük savaşta farklı cephelerde savaşan Türkler ve Avustralyalılar arasında kurulan dostluğun kalıcı sembolü olacaktır” dedi. Başkonsolos Şeyda Hanbay Arca, Atatürk’ün sözlerinin önemine işaret ettiği ve Gelibolu’nun barışın ve dostluğun simgesi olduğunu vurguladığı konuşmasında “1934 yılında Atatürk, Gelibolu’da çocuklarını kaybetmiş annelere meşhur bir çağrıda bulundu. Savaşın derin yaraları, modern Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün uzlaşma ruhuyla iyileşti” ifadesini kullandı. Konuşmaların ardından üzerinde Atatürk’ün sözleri ve resminin yer aldığı anıt, Gazi İşleri Bakanı Victor Bakan Dominello ve Başkonsolos Hanbay Şeyda Arca tarafından açıldı. Gazi İşleri Bakanı Victor Dominello, basına (AA) yaptığı açıklamada da Atatürk’ün sözlerinin çok etkili olduğunu ifade ederek “Avustralya-Türk toplumunun kurduğu dostluk köprüleri için hepimiz minnettarız” dedi. Bu anıtla Atatürk’ün Anzak anneleri için söylediği sözlerin ölümsüzleştiğini belirten Sydney Başkonsolosu Şeyda Hanbay Arca da “Son derece mutluyuz. Hep beraber buradaki Türk toplumu ve Avustralyalı dostlarımızla uzun zamandır toplumuzun beklediği Atatürk anıtını, Sydney’in kalbinde, Hyde Park’ta, Anzak anıtının yanında açmış olduk. Bu çok büyük bir gurur bizim için. Özellikle Çanakkale Savaşları’nın yüzüncü yılını yâd ettiğimiz 2015 senesinde bunu gerçekleştirebildiğimizden dolayı çok mutluyuz.” dedi.[4] Anıtta, kaide üzerinde bir plaka / plaket ve bunun üzerindeki Atatürk’ün resmi ile Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Savaşlarında yaşamını yitiren ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki dünyaca ünlü sözleri İngilizce ve Türkçe olarak yazılıdır: “Those heroes that shed their blood and lost their lives . . . You are now lying in the soil of a friendly country. Therefore rest in peace. There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us where they lie side by side here in this country of ours . . . You, the mothers, who sent their sons from faraway countries wipe away your tears; your sons are now lying in our bosom and are in peace, after having lost their lives on this land they have become our sons as well. Ataturk, 1934 (Inscription in Turkish) 1881 – 1938 MUSTAFA KEMAL ATATURK President Of The Republic Of Turkey” Türkçesi (Sözlerin Aslı) “Bu memlekette kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçikle yan yana koyun koyunasınız… Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı siliniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler. Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” Atatürk, 1934 Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı” Atatürk’ün ANZAC askerlerinin annelerine seslenişindeki sözlerin kaynağı, Atatürk döneminin İçişleri Bakanlarından Şükrü Kaya’dır. Şükrü Kaya bu sözleri, Atatürk’ün bizzat yazıp kendisine verdiğini söylemiştir. Atatürk’ün sözlerinin aslı ile yabancı dil çevirileri arasında ise bu anıtta da görüldüğü üzere fark vardır. Fark; yabancı dildeki çevirilere sözlerin aslında olmayan “bizim için Johnnyler ile Mehmetler arasında bir fark yoktur” (There is no difference between the Johnnies and the Mehmets to us) tümcesinin fazladan eklenmiş olmasıdır. (Ayrıntılı bilgi için lütfen tıklayınız) Görseller[5] [1]Places of Pride, Michael Gill “Oberon RSL War Memorial”, erişim: 06.11.20241 [2]War Memorial Sregister, “Anzac Memorial, Hyde Park”, erişim: 07.11.2024 [3]Tribune intarnational, “Ataturk Memorial in Sydney is the symbol of Australian-Turkish friendship (Sidney’deki Atatürk Anıtı, Avustralya-Türkiye dostluğunun simgesidir)”, erişim: 07.11.2024 [4]AA, “Atatürk’ün sözleri Sydney’in merkezinde”, 19.02.2015, erişim: 07.11.2024 [5]Places of Pride, Peter F Williams “Oberon RSL War Memorial”, erişim: 06.11.2024